برای بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئو سایت باید کمی به عقب بازگردیم. حدود سال ۲۰۱۰ میلادی! زمانی که زمزمه‌های تاثیر سیگنال‌های شبکه‌های اجتماعی یا Social Signals بر رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها شنیده می‌شد.
در آن زمان برخی متخصصین سئو، مقالاتی پیرامون قابلیت تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئوی وبسایت منتشر کردند. هرچند این موضوع برای زمان خود تازگی داشت چرا که از سایر روش‌های لینک بیلدینگ برای تاثیر بر سئو سایت بیشتر استفاده می‌شد و در مقایسه با آنها، تقریباً توجهی به سیگنال‌های شبکه‌های اجتماعی نمی‌شد. با توجه به اینکه گوگل به‌طور رسمی درباره به‌روزرسانی‌های خود اطلاع‌رسانی نمی‌کرد، در آن زمان سؤال مهمی ذهن ما را به خود مشغول کرد:
آیا موتورهای جستجوی رایج از شبکه‌های اجتماعی برای رتبه‌بندی نتایج جستجو استفاده میکنند؟
جمع‌بندی نتایج آن زمان نشان می‌داد که داده‌های استخراجی از فیسبوک به‌طور گسترده توسط گوگل استفاده نمی‌شود، اما در مقابل آن، ریتوئیت شدن توسط کاربران توئیتر، به عنوان یکی از راه‌های لینک سازی شناخته شد. در نتیجه، توئیتر از آن زمان مورد توجه وب‌سایت‌ها و کسب و کارهای اینترنتی قرار گرفت. (هرچند توئیتر تا چند سال پیش هم کاربر ایرانی چندانی نداشت و کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت).
اما امروزه تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئوی سایت چگونه است؟
بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئو سایت
اگرچه امروزه، هیچ شکی در تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئو سایت شکی وجود ندارد، اما در شدت و میزان تاثیر سیگنال‌های شبکه های اجتماعی در رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها، همچنان ابهاماتی مطرح است.
مطالعات متعددی درباره وابستگی سیگنال‌های شبکه های اجتماعی و رتبه‌بندی سایت‌ها انجام شده که فارغ از تفاوت‌هایی که در نتایج آنها وجود دارد، روشن است که اهمیت این سیگنال‌ها در طول زمان افزایش یافته است. در نتیجه هم‌اکنون با چند پرسش اساسی مواجهیم:
چرا و چگونه سیگنال‌های شبکه های اجتماعی موجب بهبود رتبه سایت میشوند؟
هرچند پاسخ به این سؤال کمی بحث‌برانگیز است، اما به عقیده من شبکه های اجتماعی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر رتبه‌بندی سایت‌ها در موتورهای جستجو تاثیر میگذارند. تأثیرات مستقیم ناشی از عوامل زیر است:
- تعداد افرادی که برند شما را در فیسبوک لایک میکنند
- تعداد اشتراک‌گذاری در فیسبوک
- تعداد فالوئرهای توئیتر
- تعداد توئیت هایی که نام تجاری شما را منشن کرده یا لینک وبسایت شما را در آن قرار میدهند.
تأثیرات غیرمستقیم نیز از عوامل زیر حاصل میشود:
- افزایش Inbound Link ناشی از بازدید بیشتر و آگاهی کاربران از نام تجاری شما
- افزایش نظرات مثبت ناشی از رضایت بیشتر مشتریان یا کاربران
- کاهش نرخ بانس ریت، افزایش مدت زمان ماندن کاربر در سایت و بازدید دوباره از وبسایت شما
درحالی‌که اثرات مستقیم بسیار ساده و بدیهی هستند، ترجیح می‌دهیم که در مورد اثرات غیرمستقیم کمی بیشتر توضیح دهیم. همچنین، باید توجه داشته باشید که شبکه های اجتماعی به فیسبوک و توئیتر ختم نمی‌شوند و شبکه‌هایی نظیر لینکدین، گوگل پلاس و حتی اینستاگرام نیز در سئوی سایت شما تاثیر دارند.
افزایش لینک‌های ارجاعی یا Inbound Links ناشی از بازدید بیشتر و آگاهی کاربران از نام تجاری
یکی از قدرتمندترین تأثیرات شبکه‌های اجتماعی قابلیت تولید Inbound Link به‌وسیله افزایش آگاهی از نام تجاری و بازدید بیشتر آنلاین از آن است. لینک‌های ارجاعی، در واقع لینک‌هایی هستند که در بین محتوای متنی سایت‌های دیگر به صفحات سایت شما داده میشود و از نظر گوگل بیشترین ارزش را در میان لینک‌های ورودی و خروجی دارد زیرا امکان دیده شدن و کلیک بر روی آن توسط کاربران بیشتر است.
همانطور که می‌دانید، لینک‌ها همچنان مهمترین و با ارزش‌ترین معیار موتورهای جستجو برای رتبه‌بندی محسوب میشود.
افزایش نظرات مثبت ناشی از رضایت بیشتر مشتریانهنگامی که نام تجاری شما در فضای مجازی به‌طور دائم نقل‌قول شود، احتمال درج لینک وبسایت و صفحات آن افزایش می‌یابد.
کمپانی‌ها و شرکت‌های معتبر امروزه از شبکه های اجتماعی برای گسترش ارتباط و ارائه خدمات به مشتریان استفاده میکنند. کاربران میتوانند به‌راحتی به کمپانی‌ها توئیت کنند و از آنها انتظار پاسخ داشته باشند. دسترسی آسان کاربر به یک کمپانی میتواند موجب ایجاد حس نزدیکی، ایجاد یک ارتباط طبیعی با برند، افزایش وفاداری مشتریان و در نتیجه بالا رفتن اعتماد آنها شود.
پیامی که کمپانی‌ها از طریق شبکه‌های اجتماعی و در قالب پست ارسال میکنند میتواند تصویر مشخصی از آنها در ذهن کاربران ایجاد کند و آنها را از سایر رقبا متفاوت نشان دهد. برای پی بردن به اهمیت این موضوع تنها کافی است به تبلیغات مشهور “I’m a Mac, I’m a PC” شرکت اپل که به‌طور گسترده در شبکه‌های اجتماعی بازنشر می‌شد دقت کنید.
البته برای این مورد لازم نیست انقدر راه دوری بریم. هم اکنون بیشتر کسب‌وکارهای آنلاین خودمان هم در شبکه‌های اجتماعی فعالیت زیادی دارند. ار دیجی‌کالا گرفته تا اسنپ و حتی بیسکوئیت گرجی! کافیست در یکی از شبکه‌های اجتماعی توئیتر، فیسبوک، لینکدین یا اینستاگرام حساب کاربری داشته باشید. همین! تیم پشتیبانی این شرکت‌ها مطمئناً در اسرع وقت به شما پاسخ خواهند داد.
برخی متخصصان سئو، بر اساس تجربیات تبلیغات اپل، عقیده دارند که افزایش اظهارنظرها درباره کسب و کارها در فضای مجازی و مثبت بودن آنها دو عامل مهم در بهبود رتبه وب‌سایت‌ها به شمار می‌روند. اگر واقعاً این چنین باشد، بعید نیست که گوگل از این اطلاعات برای رتبه‌بندی منطقه‌ای وب‌سایت‌ها نیز استفاده کند.
کاهش بانس ریت، افزایش Time on Site و بازدید دوباره از وبسایت
مشتریان و بازدیدکنندگانی که از طریق شبکه‌های اجتماعی با یک برند مأنوس میشوند، معمولاً با احتمال بیشتری به بازدیدکننده تکراری یک وبسایت تبدیل میشوند و زمان بیشتری را برای آن صرف میکنند. در نتیجه میانگین معیار Time os Site وبسایت افزایش می‌یابد.
بسیاری از سئوکاران همچنان معتقدند که نرخ بانس ریت بر روی رتبه‌بندی سایت‌ها تاثیر میگذارد. با این همه، ما معتقدیم که این معیار با وجود آنکه نشان‌دهنده کیفیت بالای محتوای وبسایت است اما به‌طور مستقیم بر رتبه آنها تاثیر ندارد. در مقابل، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که Time On Site میتواند به‌عنوان یک معیار برای رتبه‌بندی جستجوها مورد استفاده قرار گیرد.
در واقع این معیار در مقایسه با بانس ریت از پیچیدگی بیشتری برخوردار است و گوگل با اندازه‌گیری مدت‌زمانی که کاربر پس از کلیک بر روی یک لینک، دوباره به صفحه جستجو بازمی‌گردد و سپس با تجزیه و تحلیل عبارت جدید مورد جستجوی او مفید بودن مطالب یک سایت را تشخیص داده و نتیجه میگیرد که آیا وبسایت بازدید شده توانسته به کاربر پاسخ یا اطلاعات مناسب دهد یا خیر.
آینده سیگنال‌های شبکه‌های اجتماعی چگونه است؟
با وجود اینکه گوگل از به‌روزرسانی‌های خود اطلاعات دقیق و رسمی منتشر نمی‌کند، اما شواهد نشان می‌دهد که سیگنال‌های شبکه‌های اجتماعی به شِکلی جدید از لینک در الگوریتم‌های رتبه‌بندی تبدیل شده‌اند. گرچه از میزان ارزش این لینک‌ها اطلاعی در دست نیست و نمی‌توان با قطعیت از کاهش تاثیر لینک‌های ورودی و خروجی در رتبه‌بندی سخن گفت، اما میتوان انتظار داشت که تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم سیگنال‌های شبکه های اجتماعی به‌عنوان یک معیار ارزشیابی وب‌سایت‌ها در نهایت از لینک‌ها نیز بالاتر رود. چرا؟
- دنیا به سوی اجتماعی شدن حرکت میکند. کودکان امروز، مشتریان و کاربران فعال اینترنتی فردا خواهند بود و میزان حضور آنها در شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، توئیتر، گوگل پلاس و … نیز هر روز افزایش می‌یابد. قابل پیش‌بینی است که در این نسل، مشتریان زمان بیشتری را در شبکه‌های اجتماعی بگذرانند و در نتیجه موجب افزایش سیگنال‌های شبکه‌های اجتماعی شوند.
- مردم به طور معمول به وب‌سایت‌هایی که از طریق دوستان توصیه میشود بیش از نتایج حاصل از جستجوی طبیعی اعتماد میکنند. در نتیجه سایت‌هایی با حضور قوی‌تر در شبکه‌های اجتماعی، شانس بیشتری برای جا گرفتن در این پیشنهادات دارند. موتورهای جستجو نیز این پیشنهادات را بررسی کرده و نتایج آن را در افزایش اعتبار و رتبه وبسایت تاثیر می‌دهد.
- وب‌سایت‌هایی با حضور قدرتمندتر در شبکه‌های اجتماعی از نرخ تبدیل بهتر، مشتریانی وفادارتر، فروش و سود بیشتر و اسم و آوازه‌ای بلندتر برخوردارند که همگی در افزایش نظرات مثبت و لینک‌های ارجاعی تاثیر دارند.
چه راهی برای بهبود تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئو سایت وجود دارد؟
همانند سئو، در بحث شبکه‌های اجتماعی نیز با دو بخش On-Site و Off-Site روبرو هستیم و در هنگام حضور در این شبکه‌ها باید به هر بخش نیز به یک میزان توجه نمود. عناصر On-Site عبارت‌اند از:
- دکمه Share (برای به اشتراک‌گذاری آسان‌تر مطلب در شبکه های اجتماعی اجتماعی)
- دکمه‌های اتصال (مانند Like صفحه در فیسبوک، Follow در توئیتر و لینکدین و …)
عناصر دخیل در بخش Off-Site نیز عبارت‌اند از:
- صفحه فیسبوک
- حساب توئیتر
- صفحه لینکدین
- حساب کاربری پینترست
- حساب کاربری یوتیوب و …
موارد زیر، مراحلی است که هنگام حضور در شبکه‌های اجتماعی باید به‌صورت گام به گام انجام دهید
- حساب‌های کاربری با نام کسب و کار خود در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کنید. هرچه در شبکه‌های بیشتری حضور یابید تعداد لینک‌های بیشتری نیز دریافت می‌کنید هرچند میزان این لینک‌ها در شبکه‌ها مختلف یکسان نخواهد بود، اما در هر حال هر شبکه اجتماعی مخاطبان مربوط به خود را دارد. برای مثال امروزه اینستاگرام بیشتر پذیرای جوانان است این در حالی است که فیسبوک فضایی مبتنی بر متن دارد و مورد علاقه افراد میانسال است.
- یک وبلاگ یا وبسایت برای کسب و کار خود ایجاد کنید و به‌طور منظم حداقل هر هفته یک مطلب در آن قرار دهید. به‌طور ایده آل، فعالیت وبلاگ به شکلی که بیشتر مورد توجه موتورهای جستجو قرار گیرد، باید روزانه و به‌طور منظم باشد. به یاد داشته باشید که صرفاً ساختن یک وبلاگ و فعالیت آن اهمیت ندارد، بلکه باید از مفید، با ارزش و غیرتکراری بودن مطالب آن نیز اطمینان داشته باشید.
- اگر زمان کافی برای مدیریت شبکه های اجتماعی اجتماعی خود ندارید بهتر است فردی را برای این کار استخدام کنید. به نظر می‌رسد کارشناس شبکه‌های اجتماعی یکی از شغل‌های پررونق چند سال آینده خواهد بود. در حال حاضر، آگهی‌های فراوانی برای استخدام افرادی با این مهارت در فضای مجازی مشاهده می‌کنید. همچنین، اگر از بودجه کافی برای پرداخت حقوق این افراد برخوردار نیستید میتوانید از کارآموزان برای این کار استفاده کنید. امروزه، بسیاری از دانشجویان با شبکه‌های اجتماعی به‌خوبی آشنا هستند و با کمی آموزش میتوانند تا حدودی فعالیت‌های مرتبط با شبکه‌های اجتماعی کسب و کار شما را انجام دهند.
- محتوای On-Site و Off-Site خود را با یکدیگر هماهنگ کنید. برای مثال هنگامی که در وبلاگ خود پُستی منتشر می‌کنید با یک چکیده کوتاه به همراه لینک و عکس آن را در شبکه‌های اجتماعی خود قرار دهید. در مقابل، خوانندگان وبلاگ یا وبسایت خود را نیز تشویق کنید تا با کلیک بر روی دکمه‌های Like یا Follow شما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنند. افزون بر این، قرار دادن دکمه Share در جایی با دید مناسب، میتواند به انتشار محتوای شما در توئیتر، فیسبوک و گوگل پلاس کمک کند. به یاد داشته باشید از عکسی مناسب و باکیفیت و مرتبط برای پست‌های شبکه اجتماعی خود استفاده کنید.
تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئو سایت از نگاه آمار
به طور میانگین حضور کسب و کارها در شبکه‌های اجتماعی تاثیری مثبت بر رتبه وبسایت آنها میگذارند و این ارتباط تا حدودی خطی است (حداقل برای ۵ رتبه اول از نتایج هر جستجو). به این معنی که وب‌سایت‌هایی با رتبه بهتر، فعالیت بیشتری در شبکه‌های اجتماعی داشته‌اند. با این وجود، هر قدر که به انتهای صفحه نتایج نزدیک شویم سیگنال‌های شبکه های اجتماعی تاثیر خطی خود را از دست میدهند.
توجه: مطالب زیر بر اساس تحقیقات وبسایت CognitiveSeo نوشته شده است.
از نگاه آمار فعالیت در فیسبوک و گوگل پلاس (نظیر Like، Share و Comment) ارتباطی خطی‌تری با رتبه‌بندی نتایج جستجو دارند. بر این اساس، وب‌سایت‌هایی با رتبه‌های بهتر در نتایج جستجو، حضوری فعال‌تر در این شبکه‌ها دارند. افزون بر این، ارتباط لینکدین با رتبه‌بندی نتایج جستجو نیز از خاصیت خطی کمتری برخوردار است و از سوی دیگر پینترست یکی از شبکه‌های اجتماعی است که رتبه‌های نخست نتایج جستجو، فعالیت بیشتری نسبت به سایرین در آن ندارند.
این در صورتی است که فیسبوک در ایران به دلیل برخی مسائل در دسترس کاربران نیست، اما کاربران ایرانی در چند سال اخیر در لینکدین فعالیت گسترده‌ای دارند. همچنین، مقالاتی که در لینکدین نوشته میشوند از قدرت بالایی برای رتبه‌گیری در نتایج جستجو برخوردارند.
ارتباط فیسبوک با رتبه‌بندی نتایج جستجو
بر اساس تحقیقاتِ انجام شده، به‌طور میانگین ۴ رتبه اول نتایج جستجو در فیسبوک فعالیت بیشتری داشته‌اند. با این وجود نتایج حاصل از بررسی‌های فیسبوک کمی پیچیده است زیرا این رابطه همواره خطی نیست. در واقع نمودار خطی Like برای رتبه دوم نتایج شکسته میشود، اما به جز این، یک ارتباط خطی را میتوان تا رتبه پنجم نیز مشاهده کرد. همچنین، تا رتبه هفتم نتایج جستجو، میزان اشتراک‌گذاری ارتباطی خطی با رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها دارد و در بخش Comment نیز این نمودار خطی تا رتبه ششم قابل‌مشاهده است.
میانگین بسیار بالای اشتراک‌گذاری در گوگل پلاس برای رتبه اول
در بررسی سیگنال‌های حاصل از گوگل پلاس نیز یک ارتباط نسبتاً خطی را مشاهده خواهید کرد. با وجود اینکه در نمودارِ مربوط به اشتراک‌گذاری در گوگل پلاس، نقاط شکست زیادی (از رتبه چهارم به بعد) مشاهده میشود، اما به طور قطع میتوان گفت وب‌سایت‌هایی که در رتبه اول نتایج جستجو قرار میگیرند، به طور میانگین از اشتراک‌گذاری بسیار بالاتری (حتی نسبت به رتبه دوم) در گوگل پلاس برخوردارند.
هیچ ارتباط مشخصی میان فعالیت در لینکدین و رتبه وب‌سایت‌ها وجود ندارد
با بررسی تاثیر سیگنال‌های لینکدین در رتبه‌بندی ۱۰ وبسایت اول نتایج جستجو درمی‌یابیم که هیچ ارتباط خطی میان فعالیت در این شبکه اجتماعی و رتبه سایت‌ها وجود ندارد و نتایج حاصل از آن تقریباً نامنظم است. هرچند به طور مقطعی در رتبه‌های ۶ تا ۸ یک ارتباط خطی مشاهده میشود، اما به‌طور کلی در مجموع ۱۰ رتبه نخست، نتیجۀ خاصی از نمودار میله‌ای زیر نمی‌توان حاصل کرد و تنها میتوان گفت که رتبه‌های اول نتایج به‌طور میانگین از سیگنال‌های بیشتری در لینکدین برخوردارند.
ارتباط اشتراک گذاری محتوای کوتاه در لینکدین و کسب رتبه نخست
اگرچه با مشاهده نمودار کلی فعالیت ها در لینکدین، نتایج مشخصی قابل استخراج نبود، اما با نگاهی به نمودار میانگین اشتراک گذاری محتوای ۱ تا ۵۰ کلمه در لینکدین، می توان با اطمینان گفت که کسب رتبه نخست در نتایج جستجو ارتباطی مستقیم با اشتراک گذاری پست‌های کوتاه در این شبکه اجتماعی دارد. اما همانند نمودار کلی، فعالیت‌ها در لینکدین که پیش از این به آن اشاره شد، باز هم از رتبه ۲ تا ۱۰ هیچ ارتباط مستقیمی میان میزان اشتراک گذاری و رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها وجود ندارد.
نتیجه‌گیری
از جمعیت ۷٫۴ میلیاردی کره زمین در حدود ۲٫۸ میلیارد نفر، به عنوان کاربر فعال شبکه های اجتماعی شناخته میشوند و با توجه به افزایش روزافزون کاربران این شبکه‌ها به نظر می‌رسد که سیگنال‌های حاصل از آنها در آینده تاثیر بیشتری بر رتبه‌بندی وب‌سایت‌ها خواهد گذاشت.
در هنگام بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر سئو سایت با نتایج خطی و غیرخطی زیادی مواجه شدیم که احتمالاً این نتایج، شما را به حضور در شبکه‌هایی با بازخورد خطی بیشتر مانند فیسبوک و گوگل پلاس ترغیب میکند. با این حال، در نظر بگیرید که اگرچه تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر سئو سایت تغییر میکند، اما هر شبکه کاربران مخصوص به خود را دارد که بدون در نظر گرفتنِ تاثیر آنها بر رتبه‌بندی میتوانند با مشاهده محتوای شما به یک مشتری یا یک مخاطب وفادار تبدیل شوند.
افزون بر این، سن، سلیقه و ویژگی‌های رفتاری کاربران در شبکه‌های اجتماعی مختلف و حتی در مناطق جغرافیایی گوناگون با یکدیگر متفاوت است. برای مثال امروزه کاربران ایرانیِ فیسبوک عمدتاً از طیف سنی جوان و میانسال هستند و کمتر کاربر نوجوان در میان آنها مشاهده میشود. همچنین، کاربران ایرانی این شبکه، برخلاف گذشته، مدت زمان زیادی را در صفحات دوستان خود می‌گذرانند و کمتر به صفحات فروشگاهی یا تبلیغاتی توجه میکنند.
در حقیقت، پس از روی کار آمدن اینستاگرام و پیام‌رسان تلگرام، بار محتوای تجاری و تبلیغاتی در ایران به این دو اپلیکیشن منتقل شد. با این وصف، حضور در تمام شبکه های اجتماعی میتواند به‌نوعی موجب افزایش سودآوری شما شود.
